Geachte heer/mevrouw,

Bijgaand treft u een nieuwe GZR Update aan.

Rechtspraak
Graag wijs ik u op de uitspraken onder aan deze nieuwsbrief. Ik licht er enkele voor u uit.

Ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel
Twee weken geleden las u over de verdachte die in strijd had gehandeld met artikel 96 Wet BIG (GZR 2015-0425). De eerste zaak waar ik u op wijs hangt met deze zaak samen: het betreft de ontneming van het door de behandelaar wederrechtelijk verkregen voordeel (GZR 2015-0426). Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden overwoog in dat verband dat de inkomsten uit de betalingen voor de behandelingen als geheel aan te merken zijn als wederrechtelijk verkregen financieel voordeel uit het verstrekken van ibogaïne. Van belang daartoe was dat de behandelaar niet alleen betaald kreeg voor de verstrekking van ibogaïne, maar betaald kreeg voor de behandelingen als geheel, aldus inclusief het verblijf bij de behandelaar tijdens de behandelingen.

Verloren kans op een beter behandelingsresultaat
Ook de volgende zaken hangen samen met een eerdere uitspraak en wel die van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch aangaande een aansprakelijkheidskwestie (GZR 2014-0155). In zijn eerste tussenarrest oordeelde het hof dat de huisartsen in kwestie tekortgeschoten waren jegens hun patiënte, een toen anderhalf jaar oud meisje met een meningokokkensepsis. De huisartsen werd verweten dat zij de ouders onvoldoende hebben geïnstrueerd hoe te handelen indien de situatie van het meisje zou verslechteren en hoe te handelen na sluiting van de praktijk. Ook de overdracht aan de waarnemend huisarts (na sluiting van de praktijk om 17.00 uur) was niet gegaan zoals had gemoeten. Het hof stond vervolgens voor de vraag of sprake is van een condicio sine qua non-verband tussen de tekortkomingen en de schade van het meisje, inmiddels een volwassen vrouw. Het hof meende dat beoordeeld moest worden wat de kans was op een beter behandelingsresultaat indien de huisartsen op de juiste wijze hadden gehandeld, dat wil zeggen als de behandeling niet om 23.00 uur maar om 19.30 uur zou zijn gestart.
In zijn tweede tussenarrest is het hof overgegaan tot de benoeming van een deskundige die zich over die kans moest uitlaten (GZR 2015-0429). Het rapport van deze deskundige heeft geresulteerd in een eindarrest, waarin het hof oordeelt dat de huisartsen gehouden zijn 15% van de schade van het meisje te vergoeden (GZR 2015-0430).
Ik verwacht op termijn een annotatie bij deze uitspraak, dus houdt de komende nieuwsbrieven in de gaten!

Gebrek aan regievoering leidt tot berisping
Een volgende zaak waar ik u op wijs, ziet op het handelen van een verloskundige rond de thuisbevalling van een vrouw (GZR 2015-0431). Deze bevalling is op enig moment zeer moeizaam komen te verlopen. Na het oproepen van de ambulance en de overdracht naar het ziekenhuis is aldaar door middel van een spoedsectio het kind geboren. Het kind had echter een dermate slechte start en een dermate slechte neurologische prognose dat besloten is behandeling van het kind niet te intensiveren. Het kind is kort erna komen te overlijden. Het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg heeft de klacht van de ouders op de meeste onderdelen gegrond geacht en geconstateerd dat de verloskundige ernstig is tekortgeschoten in de begeleiding van de bevalling. Zo heeft de verloskundige geen duidelijk beleid en een duidelijk tijdspad gemaakt op het moment dat het duidelijk werd dat de bevalling problematisch werd. Voorts is onduidelijk – want niet genoteerd – of de gesteldheid van het kind door middel van het beluisteren van cortonen is gecontroleerd. Ook onjuist is dat de verloskundige niet eerder heeft besloten de vrouw naar het ziekenhuis te sturen. Redenen daarvoor waren gelegen in de omstandigheid dat gedurende de hele bevalling het hoofdje op H1+ bleef staan, dat sprake was van meconiumhoudend vruchtwater en dat de ontsluiting niet vorderde. Alles overziend oordeelde het tuchtcollege dat het de verloskundige had ontbroken aan toezicht en regievoering. Zij is daarvoor berispt.

Opspraak adviseur Gezondheidsraad een gevolg voor aanbestedingsprocedure
Voorts vraag ik uw aandacht voor een oordeel van de Rechtbank Den Haag in een aanbestedingskwestie ter zake van hrHPV-tests (GZR 2015-0435 en GZR 2015-0436). Met deze tests kan de aanwezigheid van hrHPV in genetisch materiaal (DNA of (m)RNA) vastgesteld worden, hetgeen van belang is voor de preventie van baarmoederhalskanker. Prof. dr. A (hierna: A), wetenschapper op het gebied van baarmoederhalskanker, heeft een Europese richtlijn opgesteld waaraan hrHPV-tests zouden moeten voldoen om gevalideerd te kunnen worden. Deze zelfde A heeft de Gezondheidsraad geadviseerd over de mogelijkheden om de preventie van baarmoederhalskanker te verbeteren. In een advies van 24 mei 2011 heeft de Gezondheidsraad een nieuw bevolkingsonderzoek voorgesteld en onder meer aanbevolen om over te stappen van cytologie op een hrHPV-test als primaire screening. A is echter op enig moment in opspraak geraakt, omdat hij zakelijke belangen jegens de Gezondheidsraad had verzwegen. Toch is dit volgens de rechtbank geen reden om de aanbestedingsprocedure(s) waarbij adviezen van A een rol spelen, over te doen. De inschrijvende partijen Hologic en Qiagen die een verzoek daartoe aan de rechtbank hadden gedaan, werden dan ook niet-ontvankelijk geacht.

Onvruchtbaarheid als voorwaarde voor geslachtsverandering niet noodzakelijk in een democratische samenleving
Een laatste zaak waar ik u op wijs, betreft een uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (GZR 2015-0438). De klager in deze zaak, een transseksueel, meende dat sprake was van een inbreuk en schending van artikel 8 EVRM; hem was in eerste instantie geen toestemming voor een geslachtsveranderende operatie verleend, omdat hij niet blijvend onvruchtbaar was. Dit laatste was volgens de Turkse wet een voorwaarde. Ten onrechte, aldus het hof. Een dergelijke voorwaarde is niet 'noodzakelijk in een democratische samenleving' en kon dus geen legitimatie vormen voor de inbreuk op de integriteit gelegen het niet verlenen van de toestemming voor de operatie.

Annotaties
Verder maak ik u ook graag attent op onze annotaties. Deze keer treft u een annotatie van de hand van Jacqueline de Vries (Holla advocaten) bij een vonnis van de meervoudige strafkamer van de Rechtbank Midden-Nederland (GZR 2015-0345). De rechtbank legde de verdachte niet alleen een straf op, maar ook een maatregel op grond van de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen. Jacqueline beschrijft onder welke omstandigheden het uitspreken van een dergelijke maatregel mogelijk is en betrekt daarbij ook artikel 5 EVRM.

Nieuws
De afgelopen twee weken verschenen verschillende nieuwsberichten. Deze zijn op frequente tijden te lezen op de website.

Jaarcongres Gezondheidsrecht
Op 4 december 2015 organiseert GZR Updates in samenwerking met Studiecentrum Kerckebosch het Jaarcongres Gezondheidsrecht. Dit congres brengt u in één dag op de hoogte van de actuele ontwikkelingen en verdiepende thema’s op het gebied van het gezondheidsrecht. Klik hier voor het programma en aanmelden. Abonnees van GZR Updates en Tijdschrift voor Gezondheidsrecht ontvangen € 50 korting op de entreeprijs.

Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de gezondheidsrechtpraktijk en rechtsontwikkeling, klik dan hier om de geanonimiseerde uitspraak in te zenden. Wij stellen dat erg op prijs.

Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar gzr-updates@budh.nl.

Alvast een goed weekend.

Met vriendelijke groet,

Rolinka Wijne
Hoofdredacteur GZR Updates